Wat is LEADER?

LEADER is een Europees subsidieprogramma gericht op lokale ontwikkeling. Het moedigt mensen aan om samen te werken en nieuwe ideeën uit te voeren om zo de leefbaarheid op het platteland te verbeteren.

Over Leader

LEADER klinkt heel Engels, maar is eigenlijk een Franse afkorting:

Liaison Entre Actions de Développement de l’Economie Rurale

Oftewel: Samenwerken aan de economische ontwikkeling van het platteland

Het LEADER programma is ruim 30 jaar geleden bedacht in Brussel. In Zuid-Holland en in de Krimpenerwaard doen we inmiddels 20 jaar mee met LEADER. LEADER valt sinds 2007 onder het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid. Dat betekent dat eerst in Brussel het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid wordt vastgesteld, vervolgens vertaalt Nederland dit naar het Nationaal Strategisch Plan (NSP) en zijn in Nederland alle provincies aan zet om het LEADER programma uit te voeren.

Hoe werkt LEADER?

LEADER is meer dan alleen een subsidieregeling; het is een werkwijze die samenwerking en innovatie stimuleert. Projecten worden ingediend door inwoners, ondernemers of organisaties uit de regio zelf. De Lokale Actie Groep (LAG) beoordeelt of een project aansluit bij de thema’s en doelen van de Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) van de Krimpenerwaard.

Wie een goed idee heeft, kan ondersteuning krijgen bij de verdere uitwerking, zowel financieel als inhoudelijk. De subsidie helpt om projecten op te starten of haalbaarheidsonderzoeken uit te voeren. Daarbij wordt o.a. gekeken naar innovatie, samenwerking en de impact op het gebied.

Voor het LEADER-programma in de Krimpenerwaard is een Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) geschreven. Inwoners van de regio hebben de LOS geschreven en hierin staan de doelen en aanpak voor het verbeteren van het gebied. Op basis hiervan kan subsidie worden aangevraagd.

Het LEADER Gebied

Aan de begrenzing van LEADER gebieden zijn eisen gesteld (maximaal oppervlakte, inwoneraantal totaal, maar ook per kern etc.)

Voor de Krimpenerwaard is de begrenzing in deze periode relatief eenvoudig om dat de begrenzing voornamelijk binnen één gemeente valt. Wel is het van belang om de verbinding en betrokkenheid van omliggende gemeenten te beschrijven (Gouda, Krimpen ad IJssel, Capelle ad IJssel) en ook de aangrenzende LEADER gebieden kunnen hier worden benoemd. Projecten mogen namelijk ook wel gedeeltelijk buiten de Krimpenerwaard vallen, bijvoorbeeld door samenwerking met een partij net buiten het gebied, zolang het grootste deel van het project wel in de Krimpenerwaard valt en de impact van het project de Krimpenerwaard versterkt.

De stedelijke kernen spelen ook een belangrijke rol. We hebben de stad dichtbij en ook nodig. De relatie tussen stad en platteland is van groot belang. Hoewel de grote stedelijke gebieden niet in het gedefinieerde LEADER-gebied liggen, werken ze wel mee. De korte lijntjes zorgen ervoor dat mensen die in de stad wonen, uiteindelijk ook in ons gebied kunnen verblijven.

LEADER aanpak

Het LEADER programma is een werkwijze, waar subsidie weliswaar een onderdeel van is, maar het gaat om de LEADER aanpak.

Deze wordt gekenmerkt door 7 aspecten:

  1. Bottom-up: Het initiatief komt van de ondernemers, burgers en inwoners van het plattelandsgebied zelf. Zij bepalen wat er nodig is en brengen kansen en uitdagingen in kaart.
  2. Innovatief en experimenteel: LEADER ondersteunt projecten die vernieuwend en experimenteel zijn. Het programma moedigt aan om buiten de gebaande paden te denken, waar de meest inventieve ideeën juist ruimte krijgen om tot innovaties te leiden.
  3. Multi-sectoraal en geïntegreerd: LEADER richt zich niet op één sector of bedrijfstak, maar stimuleert samenwerking tussen verschillende sectoren. Dit zorgt voor integrale en veelzijdige oplossingen die breder impact hebben.
  4. Gebiedsgericht: Alle projecten komen uit en zijn gericht op hetzelfde gebied, wat bijdraagt aan de versterking van de regio. Voor de Krimpenerwaard is er een specifiek plan (de Lokale Ontwikkelingsstrategie – LOS) geschreven om deze aanpak vorm te geven.
  5. Netwerk: LEADER is een netwerk van mensen en projecten, maar ook van LEADER-gebieden onderling. Er is ruimte om van elkaar te leren, ideeën uit te wisselen en elkaar te inspireren.
  6. Samenwerking: LEADER-projecten zijn altijd gebaseerd op samenwerking. Vaak kunnen projecten beter en effectiever worden uitgevoerd door samenwerkingspartners te betrekken, wat zorgt voor meer impact en plezier in de uitvoering.
  7. Beoordeeld en begeleid door een publiek-private samenwerking (Lokale Actie Groep): De Lokale Actie Groep (LAG) bestaat uit zowel publieke als private partners, waaronder vertegenwoordigers van de overheid, het bedrijfsleven en de particuliere sector. Dit zorgt voor een gebalanceerde en goed geïnformeerde beoordeling van projecten en waarborgt de bottom-up benadering. Het netwerk van LAG-leden biedt bovendien de nodige kennis en korte lijnen, wat belangrijk is bij bijvoorbeeld vergunningaanvragen.
Ik heb een projectidee!